Szkodliwe mleko. Czy wlewając sobie mleko do szklanki, pomyślałeś, drogi czytelniku, że jego działanie podobne jest do morfiny? Na pewno trudno ci w to uwierzyć, żeby mleko krowie, taki życiodajny płyn, jak głosi medialna propaganda, miało podobne działanie do narkotyku. Nabiał – jeść czy nie jeść? Według powtarzanych mitów i półprawd mleko jest bardzo zdrowe i chroni nasze kości przed osteoporozą. Nauka dawno jednak udowodniła, że korzyści ze spożywania nabiału są wątpliwe, a wysoko przetworzone serki i jogurty dostępne w sklepach ze zdrowiem nie mają wiele wspólnego. Mleko matki odżywia dziecko i dostarcza przeciwciał, które zwalczają choroby, dzięki czemu jego rozwój jest prawidłowy i zdrowy. Jeśli jednak nie odżywiasz się prawidłowo lub nie przechowujesz prawidłowo odciągniętego mleka matki, może to zaszkodzić dziecku. cash. Mleko i jego przetwory to zdaniem wielu szkodliwe produkty, których należy unikać. Inni natomiast sądzą, że mleko doskonałym źródłem wielu witamin i należy go pić jak najwięcej. Jak to jest z tym mlekiem: jest zdrowe czy szkodliwe? Sprawdzamy badania naukowe, wypowiedzi ekspertów, a na końcu znajdziecie podsumowanie w postaci listy faktów i mitów. Zapraszamy do lektury! Zamieszanie wokół tematu szkodliwości mleka Niestety tematyką zdrowotną coraz częściej zajmują się osoby, które w ogóle nie mają pojęcia o medycynie. To coraz częściej celebryci, ale też osoby, które piszą teksty na zamówienie na rozmaite tematy. Nie byłoby w tym niczego złego, gdyby autorzy treści publikowanych w Internecie, opierali je na rzetelnych danych, na wypowiedziach naukowców i lekarzy. Niestety dzieje się inaczej i od jakiegoś czasu krąży w sieci mit, jakoby mleko było bardzo szkodliwe. Można przeczytać np., że mleko jest: białą śmiercią, cichym zabójcą, powoduje nowotwory, jest przyczyną złamań kości, powoduje nietolerancję laktozy, alergie, osteoporozę, kamicę nerkową, refluks, anemię, niedoczynność tarczycy, Hashimoto, nadwagę i otyłość, a także że zakwasza organizm albo co ciekawe – odwapnia kości. Patrząc na to, rzeczywiście można pomyśleć, że mleko jest wręcz zabójcze! Ale – zejdźmy na ziemię i zetknijmy te informacje z badaniami naukowymi. Czy ich wyniki potwierdzają czy zaprzeczają tym wszystkim wnioskom? Sprawdzamy. Mleko – czy ma szkodliwy skład? Najpierw sprawdźmy, jaki dokładnie skład ma mleko oraz jego przetwory. Poniższa infografika pokazuje wszystkie składniki, jakie zawiera przeciętne mleko krowie. Zawartość mleka - składniki W porównaniu z innymi produktami, mleko i jego przetwory zawierają wiele bardzo ważnych dla organizmu składników budulcowych oraz regulujących. Zawierają ponadto duże ilości wpania, który wchłania się w około 30%. Bogatym źródłem tego składnika są szczególnie sery podpuszczkowe oraz jogurty i krowie mleko. Produkty mleczne są także bogate w fosfor, potas, retinol, ryboflawinę, kobalaminę. Jak widać, skład jest naprawdę obiecujący i wydaje się, że mleko może mieć same zalety. Ale co z głosami na temat np. powodowania alergii przez mleko? Czy mleko wywołuje alergie? Jest w tym trochę racji, ale niezupełnie. Białka mleka krowiego mogą wywoływać uczulenie, ale zazwyczaj dotyczy to tylko niemowląt i dzieci. U dorosłych o wiele częściej spotykana jest np. nadwrażliwość na ryby, orzechy czy różne przyprawy. Jak pokazują dostępne nam dzisiaj dane, alergię na mleko krowie obserwuje się w w większości dzieci poniżej 1 roku życia, następnie przedszkolaków, a zaledwie w 0,3% - u starszych dzieci i nastolatków. Dzieci, które miały alergię, zwykle „wyrastają” z niej po 5. roku życia. Jeśli chodzi o wiek dorosły, alergia na to białko występuje u ok. 0,5% osób dorosłych. Przytoczone dane jednoznacznie pokazują, że mitem jest twierdzenie, że większość ludzi nie toleruje białek mleka krowiego. Czy dorośli ludzie nie tolerują laktozy – nie trawią mleka? Przejdźmy teraz do tematu nietolerancji laktozy. W Internecie możemy przeczytać, że dorośli ludzie nie trawią laktozy. Czy tak jest w rzeczywistości? Sprawdźmy stan badań. Laktoza to podstawowy węglowodan znajdujący się w mleku matki, mleku zwierzęcym oraz produktach pochodnych. Zdolność do trawienia laktozy podczas okresu karmienia piersią jest szczególnie ważna dla niemowlęcia. Może np. wystąpić wrodzony niedobór laktazy (enzymu rozkładającego laktozę na glukozę i galaktozę, który może doprowadzić do zaburzenia wchłaniania laktozy), co w niektórych przypadkach prowadzi nawet do zgonu. U osób dorosłych hipolaktazję (stan niedoboru aktywności laktazy) odnotowuje się u 20-37% dorosłych oraz u 20% dzieci od 7 do 15 lat. Objawy nietolerancji laktozy pojawiają się zwykle prze aktywności laktazy poniżej 50%. Przy czym warto zaznaczyć, że ogromna większość osób, które mają hipolaktazję, toleruje jednak niewielkie ilości laktozy – ok. 12 g (to 1 szklanka pełnotłustego mleka), szczególnie gdy mleko jest łączone z innym pokarmem, albo spożywane stopniowo, w mniejszych porcjach. Według zaleceń lekarzy, przy nietolerancji laktozy należy ją ograniczyć, a nie całkowicie z niej zrezygnować. Czy zatem dorośli ludzie nie tolerują laktozy? To kolejny mit – jak pokazują powyższe dane, Ponad 60% dorosłych Polaków toleruje laktozę (trawi ją), a w przypadku dzieci tolerancja laktozy występuje u 80% populacji. Podsumowując: większy procent dzieci dobrze toleruje laktozę, jednak to nieprawda, że dorośli ludzie w ogóle jej nie trawią – dotyczy to maksymalnie 37% dorosłych Polaków. Mleko a osteoporoza Kolejny mit dotyczy rzekomego powodowania przez mleko osteoporozy. Dowody naukowe pokazują, że stan kości człowieka zależy od czynników żywieniowych oraz czynników fizjologicznych, np. wieku. Spożycie mleka – zwłaszcza w wieku dziecięcym i podczas dojrzewania – znacznie poprawia gęstość mineralną kości, przez co zmniejsza się wyraźnie ryzyko wystąpienia osteoporozy u osób dorosłych. U osób dorosłych natomiast, zaleca się przyjmowanie do trzech porcji produktów mlecznych na dobę, co będzie wiązać się z poprawą stanu kości. W badaniach z udziałem kobiet i mężczyzn w wieku średnim i starszym wykluczono związek między przyjmowaniem mleka a ryzykiem złamania biodra. Wykazano także, że każda szklanka mleka wiąże się ze zmniejszaniem ryzyka złamania biodra o 10% u mężczyzn. Mleko a nowotwory Kolejne twierdzenie dotyczy wpływu mleka na rozwój procesu tworzenia nowotworów. Czy to prawda? Sprawdzając opinie różnych towarzystw naukowych, żadne z nich nie wskazuje mleka jako żywności o działaniu kancerogennym. Można nawet twierdzić – na podstawie dostępnych badań naukowych – że mleko istotnie zmniejsza ryzyko zachorowania na np. raka jelita grubego (gdyż tutaj ochronę nadaje duża zawartość wapnia), raka pęcherza moczowego, żołądka czy też raka piersi. Nie odnotowano też żadnej zależności między spożywaniem mleka a rozwojem raka trzustki, jajnika czy płuc. Jedyny związek, jaki możemy zaobserwować, jest między dietą bogatą w wapń a występowaniem raka gruczołu krokowego. Czy mleko powoduje problemy skórne? Niektórzy uważają, że spożywanie mleka może powodować trądzik zwyczajny. Jak się okazuje, trądzik należy do najczęstszych chorób skóry – występuje aż u ok. 80% osób między 11 a 30 rokiem życia. U większości chorych schorzenie przebiega łagodnie, ale u ok. 15% pojawiają się ciężkie stany zapalne. Gdy sprawdzimy przyczyny powstawania trądziku, są one bardzo złożone, a należą do nich np. nadmierna produkcja łoju, rozwijający się w organizmie stan zapalny, duże stężenie wolnych androgenów, zmniejszone stężenie estrogenów. Wiele osób sądzi, że trądzik i inne problemy skórne mogą być jednak powodowane mlekiem – podobnie jak np. żywnością przetworzoną o wysokim indeksie glikemicznym. Prawdą jest, że spożywanie mleka zwiększa stężenie insuliny we krwi oraz IGF-1, które wpływają na większą produkcję łoju. Udowodniono, że to głównie białka mleka krowiego są przyczyną wzrostu IGF-1 – dlatego np. wzmagają się zmiany trądzikowe u osób spożywających odżywki białkowe. Co ciekawe, według autorów tychże badań, problemy skórne występowały tylko u osób, które przyjmowały mleko odtłuszczone. Mleko pełnotłuste nie powodowało takich zmian, co można tłumaczyć występowaniem w nim estrogenów, które działają ochronnie. Jaki jest wniosek? Mleko samo w sobie z całą pewnością nie powoduje trądziku, ale u niektórych osób może nasilać zmiany trądzikowe poprzez pobudzanie organizmu do większego wydzielania łoju. Przy czym taka sytuacja dotyczy głównie spożywania mleka odtłuszczonego lub produktów na bazie białka mleka – np. odżywek białkowych. Mleko a powodowanie stanów zapalnych Stany zapalne w dużej mierze związane są z codzienną dietą. Z reguły produkty mleczne, a zwłaszcza te, które są fermentowane, mają silne właściwości przeciwzapalne. Wyjątkiem są osoby, które mają alergię na białko mleka krowiego. U takich osób naturalnie występuje reakcja zapalna w odpowiedzi na alergen. Zatem jeśli nie masz alergii na laktozę, mleko będzie działać dla Twojego organizmu przeciwzapalnie. Mleko u dzieci z astmą – zakazane? Niektórzy rodzice ograniczają w diecie dzieci z astmą mleko krowie oraz jego przetwory, uważając, że produkty te nasilają objawy, ponieważ zwiększa się wydzielanie śluzu. Takie przekonanie wynika prawdopodobnie z tradycyjnej medycyny chińskiej, według której mleko jest śluzotwórcze. Taka teza ma słabe dowody naukowe – zwykle pogląd ten podzielają po prostu autorzy poradników dla rodziców. Większość badań pokazuje natomiast korzystne działanie mleka. Na przykład przeprowadzono badania na grupie osób przeziębionych, u których odnotowano, że mleko nie wiązało się z żadnym nasileniem wydzieliny z nosa, kaszlu czy problemów z oddychaniem. Jedyne, co można by było podpiąć pod twierdzenie, że mleko powoduje większą produkcję śluzu – a może bardziej, że zwiększa się dyskomfort – to fakt, że mleko (ale nie tylko zwierzęce – także roślinne) ma cechy organoleptyczne i może zagęszczać ślinę i powodować uczucie obecności śluzu w jamie ustnej. Ale nie ma żadnych rzetelnych badań, które potwierdzałyby, że mleko zwiększa produkcję śluzu. Podsumowanie: fakty na temat mleka Jako podsumowanie, zbierzmy powyższe rozważania w kilka krótkich punktów: mleko ma bogaty skład zawierający substancje bardzo istotne dla organizmu, większość ludzi nie ma alergii na białko mleka krowiego, ponad 60% dorosłych i 80% dzieci toleruje laktozę, osoby z nietolerancją laktozy mogą pić 1 szklankę pełnotłustego mleka, spożycie mleka zmniejsza ryzyko osteoporozy, spożycie mleka zmniejsza ryzyko wystąpienia wielu nowotworów (wyjątkiem jest rak gruczołu krokowego), białko mleka krowiego może nasilać trądzik, ale nie jest jego przyczyną, mleko ma działanie przeciwzapalne (wyjątkiem są osoby z alergią na białko mleka krowiego – u nich występuje reakcja zapalna w kontakcie z mlekiem), mleko nie powoduje zwiększonej produkcji śluzu – może być bez obaw podawane osobom z astmą, zaleca się spożycie 2-3 porcji mleka dziennie, produkty mleczne fermentowane zawierają korzystne dla flory bakteryjnej probiotyki. Bibliografia Bischoff-Ferrari Dawson-Hughes B., Baron i wsp.: Milk intake and risk of hip fracture in men and women: A meta-analysis of prospective cohort studies. J. Bone Miner. Res. 2011; 26 (4). Deng Y., Misselwitz B., Dai N. i wsp.: Lactose Intolerance in Adults: Biological Mechanism and Dietary Management. Nutrients. 2015; 7 (9). Guetouache M., Bettache G., Medjekal S.: Composition and nutritional value of raw milk. Issues Biol. Sci. Pharm. Res. 2014; 2 (10), źródło: Kunachowicz H., Nadolna I., Przygoda B. i wsp.: Tabele składu i wartości odżywczej żywności. Warszawa 2017. Szepietowski J., Kapińska-Mrowiecka M., Kaszuba A. i wsp.: Trądzik zwyczajny: Patogeneza i leczenie. Konsensus Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego. Przegl. Dermatol. 2012; 99 (6). Wadolowska L., Sobas K., Szczepanska i wsp.: Dairy products, dietary calcium and bone health: possibility of prevention of osteoporosis in women: the Polish experience. Nutrients 2013; 5 (7). Durbas M., Kontrowersje wokół spożycia mleka krowiego i jego przetworów, źródło: Hasło „mleko” - Wikipedia: Informacja serwisu PAP: STRONA GŁÓWNA Zboża Szkodliwe tłuszcze trans. Czy producenci margaryn wciąż ich używają? Autor: op. AT Data: 25-07-2022, 16:23 W kwietniu 2021 r. weszło w życie rozporządzenie ograniczające zawartość przemysłowych tłuszczów trans w produktach spożywczych pochodzenia roślinnego do 2 g na 100 g tłuszczu. Od tego momentu nie można wprowadzać do sprzedaży żywności przeznaczonej dla konsumenta finalnego, która ten limit przekracza Czy tłuszcze trans są powszechne w żywności, jaką kupimy dziś w sklepie? fot. shutterstock Czym są tłuszcze trans? Jak podaje Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej izomery trans kwasów tłuszczowych (w uproszczeniu – tłuszcze trans) mogą powstawać naturalnie w żwaczu zwierząt przeżuwających krów, kóz, owiec, stąd ich obecność w mleku, nabiale, mięsie. Innym źródłem pochodzenia tych tłuszczów mogą być oleje roślinne poddane procesowi częściowego uwodornienia/utwardzenia. Powyższe rozporządzenie ograniczające zawartość tłuszczów trans dotyczy jedynie żywności roślinnej. Wyniki przeprowadzonych przez niezależne od siebie ośrodki naukowe badań są jednoznaczne. Nadmierne spożycie tłuszczów typu trans może mieć niekorzystny wpływ na nasze zdrowie. Do najczęstszych problemów zdrowotnych wywołanych spożywaniem kwasów tłuszczowych typu trans należą: zaburzenie profilu lipidowego organizmu obniżenie poziomu „dobrego” cholesterolu HDL, podwyższenie poziomu cholesterolu typu LDL rozwój miażdżycy i chorób serca wzrost masy ciała i tkanki tłuszczowej zmniejszenie wrażliwości tkanek na insulinę, Ile tłuszczów trans powinniśmy spożywać? Europejski Urząd ds. Żywności zaleca, aby spożycie TFA (z jęz. ang. Trans Fatty Acids - - tłuszcze trans) było tak małe, jak to jest możliwe do osiągnięcia w diecie zapewniającej właściwą wartość żywieniową. Biorąc pod uwagę powyższe Unia Europejska zdecydowała się ustawowo ograniczyć zawartość tłuszczów trans w produktach spożywczych zawierających oleje roślinne. Co to oznacza dla konsumentów? Wprowadzony limit oznacza, że na półkach sklepowych także w Polsce nie znajdziemy produktów ze szkodliwą zawartością tłuszczów trans pochodzenia przemysłowego. Warto przy tym zauważyć, że część produktów utożsamianych z tłuszczami trans, już od wielu lat nie stanowi ich źródła w diecie. Czy margaryna zawiera tłuszcze trans? Margaryna – roślinny produkt do smarowania, gotowania, pieczenia i smażenia bez tłuszczów trans. Wielu producentów margaryn w Polsce już w połowie lat 90. ubiegłego wieku wyeliminowało stosowanie częściowo utwardzonych/uwodornionych olejów roślinnych, będących źródłem izomerów trans, a większość produktów tej kategorii spełnia kryterium powyższego rozporządzenia od dawna. Szkodliwych tłuszczów trans nie znajdziemy więc w „margarynach miękkich” ani w kategorii tzw. „margaryn twardych / kostkowych”. Jakie tłuszcze zawierają dziś margaryny? Eliminacji tłuszczów trans z dostępnych w sprzedaży detalicznej margaryn i tłuszczów do smarowania towarzyszyły też inne korzystne zmiany: zwiększenie zawartości jedno- i wielonienasyconych kwasów tłuszczowych oraz zmniejszenie nasyconych kwasów tłuszczowych. Wybór margaryny to prosty sposób na dostarczenie z dietą ważnych tłuszczów nienasyconych – szczególnie korzystny dla osób, które nie wyobrażają sobie diety bez kanapki posmarowanej tłuszczem. Obecnie możemy cieszyć się wszechstronnym zastosowaniem margaryn i roślinnych tłuszczów do smarowania z korzyścią dla naszego zdrowia. Mit wapnia nierozłącznie związany jest z mitem panującym na temat mleka. Mówi się, że spożywanie mleka krowiego gwarantuje mocne kości i jest niezbędne w rozwoju zdrowych kości dzieci. Mleko rzeczywiście zawiera sole wapnia, ale spożywanie jego nie gwarantuje zdrowych kości w dzieciństwie, ani nie chroni kośćca osób dorosłych. Mleko zawiera dużo białka zwierzęcego, co sprawia, że organizm wydala więcej wapnia! Harwardzka Katedra Pielęgniarstwa przeprowadziła badania, w których lekarze przez 12 lat obserwowali 77 761 kobiet w wieku 34-59 lat. Okazało się, że kobiety, w których diecie wapń pochodził głównie ze spożywanego mleka, miały nieznacznie większy współczynnik kruchości kości niż kobiety, które piły mniej mleka lub w ogóle go nie spożywały. Mleka nie powinny pić osoby dorosłe. Człowiek jest jedynym ssakiem, które spożywa mleko w wieku dorosłym, podczas gdy u większości zwierząt zdolność do trawienia mleka z czasem zanika. Organizm dorosłego człowieka nie produkuje już enzymu – laktazy, który potrafi rozłożyć cukier mlekowy na glukozę i galaktozę. Na dodatek człowiek pije mleko należące do innego gatunku, którego skład jest inny od ludzkiego - mleko krowie zawiera znacznie więcej białka niż mleko ludzkie, jest swoim składem dostosowane do zupełnie innych potrzeb rozwijającego się zupełnie przecież odmiennego organizmu, które znacznie szybciej przecież rozwija się fizycznie niż organizm człowieka (zdolność rozkładania cukru mlekowego pojawiła się w toku ewolucji bardzo późno, bo dopiero 7 tys. lat temu). Krowie mleko, dostając się do żołądka człowieka, pod wpływem kwaśnych soków żołądkowych, ścina się, tworząc substancję przypominająca twaróg. Ten "twaróg" oblepia czasami inne pokarmy znajdujące się w żołądku. Dopóki ścięte mleko nie ulegnie strawieniu, proces trawienny innego pokarmu nie rozpocznie się. Zjawisko to często powtarzające się, może spowodować zaburzenia w funkcjonowaniu układu pokarmowego - bóle brzucha i biegunki. Mleka pije się mało w Afryce, prawie nie pije w Chinach i Japonii. - W samym tylko Kioto żyje czterysta osób, które ukończyły sto cztery lata życia. To ponad dwa razy więcej niż w całych Stanach Zjednoczonych i Europie, gdzie mleka pije się najwięcej.

czy zważone mleko jest szkodliwe